درایر جذبی

درایر جذبی چیست؟

درایر جذبی دستگاهی است که وظیفه رطوبت زدایی هوای خارج شده از کمپرسور را بر عهده دارد. رطوبت در هوای کمپرسور به مانند سم عمل می کند. اگر این رطوبت از هوا جداسازی نگردد منجر به افت عملکرد دستگاه های پنوماتیکی و همچنین آسیب به خط لوله و سایر تجهیزات می شود. از معایب وجود آب و رطوبت در هوای کمپرسور می توان به خورده شدن قطعات فلزی و کاهش طول عمر آن ها، یخ زدگی در خطوط انتقال گاز، آلودگی محصولات و فرایندها و … اشاره کرد. با این مقدمه نتیجه می گیریم درایر بخش جدایی ناپذیر هر اتاق کمپرسوری می باشد.

درایر انواع مختلفی داشته که یکی از آنها درایر جذبی است. در مقالات قبل به درایر تبریدی و کارکرد آن اشاره کردیم. در این مقاله قصد داریم درایر جذبی، انواع آن، نحوه ی کارکرد، مزایا و معایب و … را شرح دهیم. تا پایان مقاله همراه ما باشید.

درایر جذبی چگونه کار می کند ؟

همانطور که قبلا توضیح دادیم خشک کن های تبریدی قادر هستند تا دمای حداقل 3 + درجه فرایند رطوبت زدایی را انجام دهند. اما توانایی حذف رطوبت در دماهای کمتر را ندارند. لذا عملا این فرآیند در دمای کمتر از 3+ درجه توسط سیستم های تبریدی غیر ممکن است. برای حذف باقی مانده رطوبت و دست یابی به هوای فاقد رطوبت ناچار هستیم برای دمای کمتر از 3+ درجه سانتی گراد از سیستم های جذبی استفاده کنیم. سیستم های جذبی قابلیت کار بین دمای منفی 70 درجه سانتی گراد تا 3+ را دارند.

درایر جذبی کمپرسور باد که به آن خشک کن جذبی یا دیسکانت نیز می گویند، دارای دو عدد مخزن ایستاده برج شکل است. ارتفاع و قطر این مخزن ها و همچنین حجم مواد داخل آنها بسته به ظرفیت درایر جذبی متغیر می باشد. در داخل مخزن ها مواد جذب کننده رطوبت وجود دارد. این مواد عمدتا از نوع آلومینا اکتیو، سیلیکا ژل یا مولکولارسیو می باشند. خاصیت جذب آب این مواد به این گونه است که چون عموما به شکل کروی و دارای سطوحی با تخلخل زیاد هستند، رطوبت آب موجود در هوا در این حفره های میکرونی به دام افتاده و جذب می گردد.

هوای فشرده شده بعد از خروج از کمپرسور وارد تله آبگیر و سپس میکروفیلتر اولیه می شود. هوا بعد از آن وارد ستون اول درایر جذبی شده و بعد از برخورد و ایجاد اصطکاک با مواد جاذب رطوبت، رطوبت آب موجود در هوای فشرده در حفره های میکرونی این مواد به دام می افتد.  سپس بر اثر کاهش دما به صورت آب در آمده و از شیر تخلیه تعبیه شده در انتهای دستگاه خارج می گردد. لازم به ذکر است که همیشه یکی از دو برج درایر جذبی، در مدار فعال می باشد و عمل جذب رطوبت تا زمانی ادامه پیدا می کند که مواد جاذب رطوبت کاملا اشباع شوند و به نقطه شبنم مد نظر برسند. سپس برج اول به فاز ریکاوری و احیاء وارد می گردد و برج دوم فعال می شود و این روند به صورت متناوب انجام می پذیرد.

انواع درایر جذبی

الف) درایر جذبی هیتلس

در این خشک کن فرآیند خشک کردن هوای فشرده از طریق عبور دادن هوا از بین مواد جاذب اشباع شده انجام می پذیرد.

ب) درایر جذبی هیتردار

سیستم گرمایش خارجی در برخی سیستم های رطوبت گیر جذبی برای پشتیبانی و انجام سریع تر فرایند بازیابی و احیای مواد جاذب رطوبت تعبیه شده است. در حین انجام عملیات بخشی از هوا به داکت های مجهز به هوای فشرده منتقل شده و پس از گرم شدن به برج درحال بازیابی وارد می گردد. بدین ترتیب فرایند احیا با سرعت بیشتری انجام می پذیرد.

پ) درایر جذبی بلوئردار

در این درایر علاوه بر سیستم گرمایش خارجی که در نمونه هیتردار تعبیه شده بود از یک دمنده هوای خارجی(بلوئر) نیز استفاده می شود. این دمنده باعث کاهش بیشتر اتلاف هوای فشرده در سیکل احیا خواهد شد. وجه تمایز این روش با روش هیتردار این است که، در زمان گرمایش هوای احیاء به جای استفاده از هوای خشک خروجی از دستگاه خشک کن از جریان هوایی که توسط بلوئر تولید گردیده است استفاده می شود.

ت) درایر جذبی وکیوم

در این خشک کن از پشتیبان خلاء خارجی به عنوان کمک استفاده می شود. این سیستم شامل مجموعه ی به هم پیوسته از یک پمپ خلاء و شیرآلات کنترل کننده خاص که در مسیر تخلیه نصب شده اند می باشد. عملکرد آن ها باعث کاهش مصرف هوای مورد نیاز برای احیاء و کاهش بیشتر نقطه شبنم تا 90 – درجه خواهد شد.

کاربرد درایر جذبی

رطوبت زدائی از گازها بخشی اجتناب ناپذیر از سیستم های تراكم گازها در صنایع می باشد. هر کمپرسور هوایی نیازمند یک درایر به منظور خشک نمودن رطوبت موجود در هوا و گاز و برای اطمینان از افزایش طول عمر تجهیزات موجود است. به طور کلی کاربرد درایر جذبی شامل موارد زیر است :

• جلوگیری از خوردگی فلزات و زنگ زدگی در کارخانه های بزرگ صنعتی فلزات
• پروسه کنترل تجهیزات ابزار دقیق
• حفاظت از دستگاه های تولید تجهیزات پزشکی
• جلوگیری از فاسد شدن غذا ها و میوه ها در کارخانه های مواد غذایی و یا سردخانه ها
• صنایع داروسازی

مزایا و معایب درایر جذبی چیست ؟

همانطور که تا الان متوجه شدید برای تولید هوای فشرده خشک و بدون رطوبت از درایر جذبی و درایر تبریدی استفاده می گردد. هر کدام از این درایرها مزایا و معایب خود را دارد. در صورتی که دمای محیط دائما بالای صفر باشد می توان از درایر جذبی یا درایر تبریدی استفاده نمود. ولی اگر محیط مورد نظر دارای دمای زیر صفر باشد و یا اینکه نقطه شبنم در آن شرایط زیر صفر درجه باشد الزاما میتوان از خشک کن جذبی استفاده کرد.

از مزایای درایر جذبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• نسبت بسیار بیشتر خشک کردن هوا در مقایسه با درایر تبریدی (تقریبا 35 برابر)
• قابلیت استفاده در سیستم هایی با نقطه شبنم منفی
• مجهز به سیستم کنترلر، نمایشگر و شیر برقی
• هزینه تعمیر و نگهداری پایینتر نسبت به درایر تبریدی
• در مدل های هیتر دار، وجود هیتر با راندمان بالا و مصرف انرژی بسیار پایین
• استفاده از موارد با کیفیت جهت جلوگیری از افت فشار

معایب :

• هزینه اولیه نسبتا بالاتر نسبت به درایرهای تبریدی
• نیازمند تعویض مواد جاذب در مدت زمان مشخص
• احتمال رخ دادن مشکلات جانبی در صورت عدم فیلتراسیون مناسب هوای ورودی قبل از انجام عملیات خشک شدن
• هزینه عملیاتی بالاتر در درایرهای جذبی هیتردار نسبت به انواع دیگر آن به دلیل وجود هیتر

مقایسه درایرهای تبریدی و جذبی

امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و صنعت انتخاب درایر مناسب همواره به یک چالش مهم تبدیل شده است. از میان درایرهای موجود، انواع تبریدی و جذبی کاربرد بیشتری دارند. دانستن تفاوت های کلیدی بین این دو درایر کمک شایانی هنگام خرید به ما میکند :

1) اساس کار درایرهای تبریدی کاهش دما و میعان رطوبت موجود در هوا است درحالی که اساس کار درایرهای جذبی جذب رطوبت موجود در هوا توسط بستری از یک ماده جاذب می باشد.

2 ) درایرهای تبریدی دارای محدودیت در میزان جذب رطوبت به دلیل عدم حصول به دماهای پایین تر از انجماد هستند اما درایرهای جذبی دارای دامنه کاربری در دماهای پایین تر از نقطه انجماد و در نتیجه قابلیت کاربرد در مناطق سردسیر یا محیط بیرون را دارا هستند.

3) درایرهای تبریدی هوا را تقریبا خشک می کنند اما درایرهای جذبی هوا را با نسبت بالائی خشک می کنند.

قیمت درایر جذبی     

قیمت درایرهای جذبی به عواملی همچون کشور سازنده درایر، وجود هیتر، نوع درایر، تجهیزات به کار رفته در دستگاه، برند و کیفیت آن، دارا بودن خدمات پس از فروش و لوازم جانبی و … بستگی دارد. جهت اطلاع از قیمت درایر جذبی می توانید با واحد فروش ماد کمپرسور تماس حاصل نمایید.

اصول سرویس و نگهداری درایر جذبی

از اصول مهم و کاربردی به هنگام سرویس و نگهداری درایرهای جذبی کمپرسور هوا می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. تعویض به موقع شیرهای برقی دستگاه، میکروفیلترهای ورودی و خروجی
2. توجه به زمان تعویض مواد جاذب درایر جذبی
3. تخلیه منظم فیلترهای ورودی
4. استفاده از قطعات اصلی و اورجینال در تعمیر درایر
5. کنترل شرایط صدا خفه کن
6. قطع منبع ایجاد فشار در زمان سرویس و تعمیر
7. کنترل المنت فیلتر هوا

در این مدل درایر پس از مدتی که سیستم کار می کند احتمال گرفتگی و یا پایین آمدن کارایی شیر آلات وجود دارد. به دلیل گران بودن مواد جاذب رطوبت موجود در مخزن درایر، احتیاج است که شیرآلات به صورت مدام کنترل گردند.

در حالت استاندارد، تعویض مواد جاذب باید سالی یکبار صورت بگیرد اما ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد، تعویض مواد زودتر از موعد مقرر اتفاق بیفتد. از اصلی ترین راهکارهای تشخیص زمان تعویض مواد جاذب رطوبت درایر جذبی می توان به تغییر رنگ این مواد اشاره کرد. مواد جاذب رطوبت از جنس مواد سیلیکاژل رنگ شیشه ای داشته و در صورتی که تغییر رنگ به کدر بدهد زمان تعویض آن فرا رسیده است. مواد آلومینا اکتیو با رنگ سفید به شکل نقل خوراکی بوده که اگر زرد رنگ یا قهوه ای رنگ شود باید تعویض گردد. مولکولارسیو با رنگ مایل به کرم می باشد و از تغییر رنگ آن می توان به زمان تعویضش پی برد، به شکلی که اگر رنگ آن از کرم به رنگ زرد یا قهوه ای تیره تغییر پیدا کرد زمان تعویض فرا رسیده است.